Δήμος Σίφνου - Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου ΣίφνουΔήμος Σίφνου - Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου ΣίφνουΔήμος Σίφνου - Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Σίφνου
Κυκλάδες, Τ.Κ. 840 03
2284360300
Δήμος Σίφνου - Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου ΣίφνουΔήμος Σίφνου - Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου ΣίφνουΔήμος Σίφνου - Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Σίφνου

Ο Πανηγυρικός της Επετείου της 28ης Οκτωβρίου (2019)

Ο πανηγυρικός της επετείου της 28ης Οκτωβρίου από τον εκπαιδευτικό (ειδικό παιδαγωγό) του Δημοτικού Σχολείου Σίφνου κ. Δημήτρη Κωστή 

Ένα ιερό χρέος μας έχει συγκεντρώσει σήμερα εδώ. Όλοι εμείς, πολίτες, μαθητές, εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι του κλήρου, των σωμάτων ασφαλείας και του λαού συγκεντρωθήκαμε, για να αποτίσουμε τον απαιτούμενο φόρο τιμής  στους αγωνιστές των πανανθρώπινων αξιών για τις οποίες αιώνες τώρα, απαρέγκλιτα, μέσα από θυσίες, στερήσεις μα και ηρωικά κατορθώματα, η φυλή μας αγωνίζεται γράφοντας χρυσές σελίδες δόξας, και ανεπανάληπτου ιστορικού μεγαλείου.   

28η Οκτωβρίου 1940. Μια επέτειος, ένας θρύλος, μια μνήμη κι ένα χρέος.


Η Ιταλική επίθεση την 28η Οκτωβρίου του 1940 δεν υπήρξε κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από πολύ νωρίς οι δυνάμεις του Άξονα είχαν δείξει τα σχέδια τους για κυρίευση της Ευρώπης. Μετά την Χιτλερική εισβολή στην Πολωνία και αργότερα στην Γαλλία, η Ιταλία του Μουσολίνι έστρεψε την προσοχή της προς την Ελλάδα, η κατάκτηση της οποίας θα της έδινε μία σημαντική επίβλεψη της Ανατολικής Μεσογείου και της Βορείου Αφρικής. Το ελληνικό κράτος προσπαθούσε απεγνωσμένα να αποφύγει την ανάμιξη του στον πόλεμο για διάφορους λόγους, ένας εκ των οποίων ήταν η ελλιπής τεχνολογική δυνατότητα του στρατού έναντι στις πολυδύναμες πολεμικές μηχανές του Άξονα. Η προδοτική συμμαχία της Βουλγαρίας με τις δυνάμεις του Άξονα άνοιξε την όρεξη της Ιταλίας, η οποία προετοιμάστηκε για εισβολή στην Ελλάδα προχωρώντας σε μία σειρά προκλήσεων, οι οποίες περιελάμβαναν δυσφημιστική εκστρατεία του Ιταλικού τύπου, αεροπορικές παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και επιθέσεις εναντίων πλοίων.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου, ο Ιταλός πρέσβης  Εμανουέλε Γκράτσι επισκέφτηκε το σπίτι του Ιωάννη Μεταξά και του παρέδωσε το ιταλικό τελεσίγραφο το οποίο απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική. Ο ίδιος ο Γκράτσι στα απομνημονεύματά του, που εξέδωσε το 1945, περιγράφει τη σκηνή: «Έχω εντολή κ. πρωθυπουργέ να σας κάνω μία ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα ο Μεταξάς μου είπε: αυτό σημαίνει πόλεμο. Του απήντησα ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απήντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα ότι αν ο στρατηγός Παπάγος…, ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό, προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως».

Το τι ακολούθησε μετά είναι γνωστό σε όλους και τη σημερινή μέρα δεν αρμόζει να μιλήσουμε για την Κατοχή και την αντίσταση του λαού, αλλά να επικεντρωθούμε μόνο στην ιστορική στιγμή του «όχι». Ένα όχι που έχει τριπλή σημασία:

1. Έχει ιστορική αξία. Υπενθυμίζει στις νεότερες γενιές, τις ηρωικές πράξεις και θυσίες του λαού μας, αποτελώντας βασικό στοιχείο αυτογνωσίας των Ελλήνων, για το παρελθόν και την Ιστορία τους.

2. Έχει διδακτική και παιδευτική αξία. Γιατί σε μια εποχή, όπως τη σημερινή που χαρακτηρίζεται από την κρίση όλων των αξιών, η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου υπενθυμίζει, το μεγαλείο της Θυσίας για το κοινό συμφέρον, την Πίστη σε ένα ανώτερο σκοπό, την Φιλοπατρία, την Αυταπάρνηση και τον Ηρωισμό.

3. Έχει πολιτική αξία. Γιατί δεν αρκεί ένας μεγάλος λαός για τις μεγάλες πράξεις. Απαιτούνται ηγέτες. Απαιτείται πολιτική βούληση. Χρειάζεται ηθική και πνευματική προετοιμασία για την κατάκτηση των στόχων του λαού.

Έχουμε συνηθίσει να δίνουμε στις εθνικές επετείους είτε μυθικά στοιχεία είτε χαρακτηριστικά μνημοσύνου. Γι’ αυτό ίσως και δεν μας αγγίζουν αρκετά. Οι μεγάλοι δεν διδάσκονται από αυτές και οι νεότεροι δεν ενδιαφέρονται. Σχεδόν όλοι οι νέοι αδιαφορούν για τους μύθους και τα πεθαμένα πράγματα και αρκετοί αντιμετωπίζουμε τις επετείους ως πέρα από εμάς, έξω από τη ζωή μας. Ίσως ως ευκαιρία ξεκούρασης και εκδρομής ή έστω ως ευκαιρία για μια ημέρα εθνικής ανάτασης. Αλλά ως εκεί. Τίποτε παραπέρα. Και κάπως έτσι, κάπου εκεί γεννιέται ο εθνικισμός από τη μια πλευρά και ο εθνομηδενισμός από την άλλη. Αποτέλεσμα και οι δυο της έλλειψης παιδείας και της ιστορικής συναίσθησης.

Είναι προσωπική μας ευθύνη να μαθαίνουμε την ιστορία μας και να μην μένουμε στα γεγονότα. Και η μάθηση είναι αποτελεσματική μόνο όταν γίνεται κινητήριος δύναμη της σκέψης και της πράξης μας σε διαφορετικά βιώματά μας. Σήμερα πια, που τα βιώματά μας ως λαός και ως ανθρωπότητα θεωρώ πως είναι τόσο αντιφατικά που κανένας ανθρώπινος νους δεν μπορεί να τα επεξεργαστεί λογικά, από τη μία η εξέλιξη σε όλους τους τομείς και από την άλλη η κατάρρευση πολιτικο -οικονομικών συστημάτων, η αγανάκτηση του κόσμου και η έλλειψη βούλησης του πλήθους, δεν ξέρω κατά πόσο είμαστε σε θέση να αντλούμε γνώση από την ιστορία μας και να οικοδομούμε με αυτήν συνειδήσεις και χαρακτήρες. Ψάχνοντας, όμως να βρω πληροφορίες για να πω κάτι σημαντικό σήμερα εδώ, και προσπαθώντας να αποφύγω κάθε πρόθεση διδακτισμού, ένιωσα πως και μόνο η έννοια της αντίστασης αξίζει να ακουμπήσει στο μυαλό μας αυτή τη μέρα περισσότερο από αυτήν του συμβιβασμού και του ατομισμού που χαρακτηρίζει το μικρόκοσμο του καθενός μας.

Το νόημα της σημερινής ημέρας λοιπόν, δεν είναι απλά να θυμηθούμε τα γεγονότα. Δεν είναι η χαρά μας για τη συμμετοχή μας σε έναν φρικιαστικό πόλεμο. Σήμερα τιμούμε το μεγάλο «όχι». Μια άρνηση στην υποδούλωση του πνεύματος και της ψυχής. Μια ομόφωνη άρνηση λαού και εξουσίας, όποια και αν ήταν αυτή, απέναντι σε μια τεράστια απειλή με τη γνώση της ήττας. Μια συναισθηματική άρνηση αντίθετη στη τετράγωνη λογική.  Είμαστε άνθρωποι, πολίτες μιας χώρας με ξεχωριστή κουλτούρα και ιστορία. Είναι μεγάλη τιμή μας που με αυτήν την άρνηση δεν χάσαμε το δικαίωμα της ταυτότητάς μας.